Sel Nedir Nasıl Oluşur?

Sel meydana geldiği bölgede yaşam süren çok sayıda insanın can ve mal kaybına uğramasına neden olan doğal afetlerden birisidir. Sellerin en yaygın görülen doğal afetlerden birisi olduğunu söylemek mümkündür. Sel nasıl oluşur konusunu irdelediğimizde bazı sel türlerinin belirli bir süreçten geçtikten sonra yani yaklaşık olarak birkaç gün içerisinde oluştuğunu bazı sel türlerinin ise aniden suların kabarması ile birlikte ortaya çıktığını görmekteyiz. Hangi sel türü olursa olsun meydana gelen seller yoğun su akışı ile birlikte kaya, çamur, ağaç ve enkaz gibi parçacıkların yaşam alanlarına girmesine neden olduğundan dolayı ciddi derecede zararların oluşmasına neden olmaktadır. Özellikle yüksek bölgelerde meydana gelen kar erimeleri toprak tabakasında yer alan yumuşak dokunun ana kayadan sıyrılarak sulara karışmasına ve sonrasında balçıklı katmanın sel ile birlikte yaşam alanlarına girmesine neden olmaktadır. Uzmanlar en tehlikeli olan sel türünün balçıklı yani çamurdan oluşan seller olduğunu belirtiyor.

Tabii ki sel adı verilen doğal afetlerin oluşmasına sadece kar sularının erimesi neden olmamaktadır. Ayrıca yüksek oranda yağış meydana gelmesi durumunda göllerin ve akarsuların kapasitelerini aşarak taştıkları ve bu durumun da sellere neden olduğu bilinmektedir. Bu nedenden dolayı deniz kenarlarında, göl kenarlarında ve akarsu kenarlarında yaşayan insanların sele karşı daima hazırlıklı olması gerekmektedir çünkü ani bir şekilde meydana gelecek olan sel ciddi kayıpların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.

Selin nedenleri üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda özellikle nehir yataklarında meydana gelen taşmaların sellere neden olduğu tespit edilmiştir. Akarsuların yer aldığı bölgelerde birden bire güçlü denilebilecek nitelikte yağışların meydana gelmesi ya da yüksek bölgelerdeki karların erimesi akarsuların kapasitesini aşarak taşmasına ve selin oluşmasına neden olmaktadır. Normal şartlarda doğa bir denge içerisindedir ancak insanlar nehir yataklarını amacı dışında kullandıklarından dolayı seller meydana gelmektedir. Şehirleşme hızının her geçen gün artması beraberinde çarpık kentleşmenin oluşmasına ve nehir, dere, ırmak gibi akarsuların yataklarına insanların ev yapmasına neden olmaktadır. Akarsu yataklarının doldurularak buralara yaşam alanlarının inşa edilmesi beraberinde selin meydana gelmesine ve ciddi kayıpların oluşmasına neden olur.

Sellerin meydana gelmesi için ilgili coğrafyanın düzgün bir alandan oluşması gerekmemektedir. Zaman zaman yüksek ve engebeli bölgelerde de sel sularının ciddi anlamda zararların oluşmasına neden olduğu gözlemlenmektedir. Yüksek bölgelere yüksek yağışın yağması ya da kar sularının erimesi beraberinde bölgede yer alan akarsuların taşmasına ve sellerin oluşmasına neden olmaktadır. Denizlerin neden olduğu selleri incelediğimizde özellikle rüzgarın etkisinin yüksek olduğu zamanlarda dalgaların büyüklüğünün arttığını ve suların sahil kenarında yer alan bölgelere dolmasına neden olduğu tespit edilmiştir. Bu yüzden rüzgar kapasitesinin yüksek olduğu zamanlarda deniz kenarlarında yaşayan insanların sel adı verilen doğal afete karşı temkinli olması gerekmektedir çünkü denizler de sıklıkla sellerin oluşmasına neden olur.

En çok sel olan yerleri incelediğimizde bu yerlerin deniz seviyesinin altında olan yerler olduğunu görmekteyiz. Deniz seviyesinin altında olan yerler çukurluk olarak nitelendirilir. Çukur olan bölgelere yağmur sularının dolması daha kolay olduğundan dolayı deniz seviyesinin altındaki yerlerde diğer yerlere oranla daha fazla sel ortaya çıkar. Bu yüzden insanların kesinlikle deniz seviyesinden yüksek olan yerleri yaşam alanı olarak seçmesi önem arz etmektedir. Doğal afetler ile yakından ilgilenen bir kişiyseniz hortum nasıl oluşur konusuna da bakmanızı tavsiye ederiz çünkü son zamanlarda ülkemizde sıklıkla hortum adı verilen doğal afetlerde ortaya çıkmaktadır.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here